Uroflowmetria w diagnostyce chorób układu moczowego


Uroflowmetria w diagnostyce chorób układu moczowego
2016-08-19
Uroflowmetria jest podstawowym badaniem urodynamicznym, pozwalającym dokładnie określić rodzaj zaburzeń, które są przyczyną nieprawidłowości w opróżnianiu pęcherza moczowego. Badanie uroflowmetryczne wykorzystuje się przede wszystkim w diagnostyce chorób układu moczowego

Badanie uroflowmetryczne wykorzystuje się w diagnostyce chorób układu moczowego, a także i innych schorzeń pozornie nie mających nic wspólnego z dysfunkcją dolnych dróg moczowych. Uroflowmetria jest podstawowym badaniem urodynamicznym, pozwalającym dokładnie określić rodzaj zaburzeń, które są przyczyną nieprawidłowości w opróżnianiu pęcherza moczowego.

 

Zaburzenia w oddawaniu moczu mają wielorakie podłoże. Ich przyczyną są zarówno choroby układu moczowego (np. zaburzenia funkcji pęcherza moczowego, zakażenia układu moczowego, kamica, wady układu moczowego, procesy rozrostowe) jak i inne schorzenia, które pozornie wydają się nie mieć nic wspólnego z dysfunkcją dolnych dróg moczowych (np. cukrzyca, zaparcia, alergie pokarmowe, padaczka, zespól bezdechu sennego, zaburzenia psychologiczne). Wszystkie postacie nietrzymania moczu są ogromnym problemem dla pacjenta i jego rodziny. Niekiedy bywają także źródłem niskiej samooceny oraz nerwic.

 

Moczenie nocne to jedna z najczęstszych przyczyn wykonywania badania uroflowmetrycznego. Moczenie nocne jest to bezwiedne oddawanie moczu w nocy podczas snu, zdarzające się u dziecka, które zakończyło już naukę świadomego oddawania moczu lub ukończyło 5 lat.

 
Wyróżnia się:
  • monosymptomatyczne moczenie nocne (MMN) – bez współistnienia innych objawów ze strony dróg moczowych;
  • niemonosymptomatyczne moczenie nocne (NMMN) – z towarzyszącymi innymi objawami ze strony dolnych dróg moczowych.
Rodzaje moczenia nocnego obejmują:
  • pierwotne moczenie nocne – bez 6-miesięcznego okresu suchych nocy;
  • wtórne moczenie nocne – z 6-miesięcznym okresem suchych nocy, dotyczące przede wszystkim dzieci z różnymi nieprawidłowościami układu moczowego lub zaburzeniami psychicznymi.
Zaburzenia w oddawaniu moczu typu nietrzymania moczu, popuszczania moczu lub parcia naglącego dotyczą zarówno dzieci jak i populacji dorosłych chorych. W diagnostyce tego problemu medycznego wykorzystuje się obok badań laboratoryjnych również badania obrazowe i czynnościowe układu moczowego. Badanie czynnościowe to grupa badań urodynamicznych, do których należy między innymi uroflowmetria.
 
Na czym polega uroflowmetria?
 
Uroflowmetria jest badaniem urodynamicznym, pozwalającym dokładnie określić rodzaj zaburzeń, które są przyczyną nieprawidłowości w opróżnianiu pęcherza moczowego.
 
Badanie jest bezbolesne i bezinwazyjne. Ocenia ono szybkość oddawania moczu, jego ilość oddaną w ciągu sekundy, oraz całkowitą objętość mikcji. Dzięki takiej diagnostyce dowiadujemy się czy zachodzi prawidłowa koordynacja mięśni układu moczowego, a dokładniej współpraca pomiędzy wypieraczem pęcherza a zwieraczem cewki moczowej. Ponadto możemy ustalić pojemność pęcherza moczowego i tak zwany czas pęcherzowy, czyli czas subiektywnego odczuwania wypełnienia pęcherza. I tak np. słaby strumień moczu może oznaczać przeszkodę podpęcherzową lub nieprawidłową czynność skurczową pęcherza moczowego.
 
Uroflowmetria dla kogo?
 
Badanie uroflowmetryczne jest wskazane przede wszystkim dla osób skarżących sie na zaburzenia podczas oddawania moczu. Zaliczamy do nich:
  • częstomocz,
  • nietrzymanie moczu,
  • nagłe parcie na mocz,
  • oddawanie moczu w kilku porcjach,
  • moczenie nocne.
  • Inną grupą wskazań są wskazania związane z budową pęcherza moczowego np. uchyłki pęcherza (o kształcie kieszonki lub workowate) oraz wskazania urologiczne np. zapalenie prostaty.
 
Badanie uroflowmetryczne wykonuje się również u pacjentów z nawracającymi zakażeniami układu moczowego, po operacji przepuklin kręgosłupa lędźwiowego oraz przy uporczywych zaparciach.
 
Jak wygląda badanie uroflowmetryczne?
 
Przede wszystkim należy jeszcze raz przypomnieć, że badanie uroflowmetryczne jest całkowicie niebolesne i nieinwazyjne. Pacjent w warunkach intymnych (najczęściej w toalecie) oddaje mocz do przepływomierza, który swoim wyglądem bardzo przypomina zwykły sedes. Przepływomierz analizuje strumień moczu i przekazuje dane do komputera, który rysuje krzywą mikcyjną oraz oblicza standardowe parametry. Następnie wykres i informacje o mikcji (szybkość, ilość, objętość, czas) są poddawane konsultacji lekarskiej. Całe badanie trwa maksymalnie do kilku minut.
 
Uroflowmetria z oceną USG zalegania moczu
 
Jak już wielokrotnie wspomniano, badanie uroflowmetryczne ma na celu określenie rodzaju zaburzeń związanych z czynnością dolnych dróg moczowych, w tym pęcherza moczowego. Krzywa mikcji (krzywa przedstawiająca oddawanie moczu) wraz z pomiarem tempa przepływu moczu daje obraz ewentualnych zaburzeń czynności podczas opróżniania pęcherza moczowego.
 
Istotnym elementem dla tego badania powinna być więc także ocena ilości zalegającego moczu w pęcherzu moczowym po mikcji. Stąd dla pełnego obrazu diagnostycznego bezpośrednio po wykonaniu badania uroflowmetrycznego wskazane jest także dokonanie oceny ilości zalegającego moczu w pęcherzu moczowym za pomocą USG.
 
Podczas badania USG oceniana jest ilość (w ml) zalegającego moczu w pęcherzu moczowym, czyli w jakim stopniu pęcherz moczowy został opróżniony po mikcji.
 
Wykonanie samego badania uroflowmetrii za pomocą przepływomierza (uroflowmetru) bez dokonania oceny zalegania moczu w pęcherzu za pomocą USG nie ma pełnej wartości diagnostycznej. Z tego powodu dodatkowa ultrasonograficzna ocena ilości zalegającego moczu jest bardzo wskazana.
 
Jak przygotować się do uroflowmetrii?
 
Przygotowując się do badania uroflowmetrycznego należy zaopatrzyć się w butelkę wody – ok. 0,5l w zupełności powinno wystarczyć. Przed przystąpieniem do badania uroflowmetrycznego ważne jest, aby pęcherz moczowy był dobrze wypełniony moczem. Należy pamiętać, że zbyt duża lub zbyt mała ilość moczu negatywnie wpływa na wynik badania. Dla większości pacjentów odczuwanie silnej potrzeby oddania moczu jest sygnałem dobrego przygotowania do badania, a powstrzymanie przed oddawaniem moczu na 2-4 godziny przed uroflowmetrią na pewno to zapewni.
 
Jeżeli nie czujemy się w pełni przygotowani zawsze możemy wspomóc się posiadaną butelką wody. W przypadku zbyt małej (mniejszej niż 150ml) objętości wydalonego moczu badanie uroflowmetryczne jest powtarzane nieodpłatnie w późniejszym terminie z uwagi na niską wartość diagnostyczną pomiaru.
 
Pamiętajmy, że badanie uroflowmetryczne rozpoczyna się od pomiaru strumienia moczu przy swobodnej mikcji. Dla pacjentów mających zaparcia najlepszym rozwiązaniem są łagodnie środki przeczyszczające przyjęte na dzień przed badaniem. Tak, aby rano w dniu badania nie było zalegającego stolca w odbytnicy. W przeciwnym wypadku może to uniemożliwić prawidłowe oddanie moczu i zaburzyć pomiary ciśnienia śródbrzusznego.
 
Wyniki uroflowmetrii
 
Wynik uroflowmetrii przedstawiany jest w postaci wydruku. Maksymalny przepływ cewkowy u dorosłego mężczyzny wynosi 15 ml/s a średni przepływ cewkowy wynosi 8-10 ml/s. Najlepiej, aby badanie uroflowmetryczne było wykonane wielokrotnie w celu uzyskania wiarygodnego średniego wyniku z kilku mikcji.
 
Badania urolowmetrycznego nie wykonuje się u pacjentów z aktualną infekcją układu moczowego.
 
We Wrocławiu uroflowmetrię, dla osób dorosłych jaki dzieci, można wykonać między innymi w Centrum Medycznym PRZYJAŹNI, jako oddzielne badanie lub połączeniu z konsultacją nefrologiczna lub urologiczną.
 

Nadesłał:

Centrum Medyczne PRZYJAŹNI
http://przyjazni.com.pl

Wasze komentarze (0):


Twój podpis:
System komentarzy dostarcza serwis eGadki.pl